martes, 10 de maio de 2011

A caza do vello macho chepudo


De novo Manuel Marín nos amosa a imaxe deste amargo episodio do libro. Deixámosvos nós agora o impresionante fragmento da novela. Resulta especialmente repulsivo o que nel se relata, sobre todo o anaco no que a balea aparece totalmente humanizada (“con todos os seus anos, o seu brazo amputado e os seus ollos cegos”) e condenada a unha morte irracional, sobre todo tendo en conta como remata este episodio (a balea afunde sen remedio, sen poder sacarlle a esperma cobizada. Unha morte inútil, tráxica…). Reflexionade sobre a lectura e dicide se non resulta repulsiva, desacougante... Melville era un bo mestre da descrición, demasiado bo cando pode chegar a revolvernos o estómago e poñernos os pelos de punta.



“Como as lanchas a rodeaban xa desde moi preto, podíase ver claramente toda a súa parte superior xunto con moita da que acostuma estar somerxida. Distinguíanse os ollos, ou, máis ben, o lugar onde debían estar. Como saen tumores estraños nos nós dos máis altivos carballos enfermos, saían entón do lugar que os ollos da balea ocuparan unhas protuberancias cegas, terriblemente magoantes. Pero non había mágoa ningunha. Con todos os seus anos, o seu brazo amputado e os seus ollos cegos, tiña que morrer, asasinada, para alumear as vodas e demais festexos do home e para alumear as igrexas solemnes. Envorcallándose sempre no seu sangue, acabou por deixar á vista na parte baixa do seu costado un tumor descolorido, un tumor como o tamaño dun azumbre.
-Bonito branco! –exclamou Flask-. Deixádeme que a pinche alí.
-Fóra! –gritou Starbuck-. De que serviría iso?
Mais o compasivo Starbuck non chegou a tempo. Ao contacto da lanza xurdiu un chorro purulento da ferida desapiadada, e aterrada por unha agonía insufrible, a balea, que lanzaba xa polo surtidor sangue puro, lanzouse cegamente sobre as embarcacións, anegando ás tripulacións nun diluvio de sangre, envorcando a de Flask e estragando as proas. Foi o seu postremo estertor. Estaba tan esgotada para entón pola perda de sangre, que se afastaba, desamparada, da lancha que acababa de naufragar; detívose despois, acorada, batendo as ás impotentes co toco, e, ao cabo, dando voltas e voltas como un mundo ao garete e mostrando a oculta brancura do seu ventre, quedou ríxida coma un pau e morreu. Foi impoñentemente queixoso aquel postremo surtidor, semellante ao dalgunha gran fonte cando o van cortando mans invisibles e a columna de auga baixa e baixa con gurgullos melancólicos e medio melancólicos."

O capitán Acab

Manuel Marín ilustra a descrición do capitán Acab que máis abaixo copiamos do libro. Imaxinabádelo así? O próximo xoves comentaremos a vosa visión.



"Como o buque levou áncoras o día de Nadal, tivemos durante un treito un tempo realmente polar (...) e foi unha daquelas mañás de transición, menos ameazadoras, pero sempre grises, cando, ao subir a cuberta para a segunda garda matinal, botei a vista cara ao coroamento de popa, e fun presa dun estremecemento de mal agoiro. A realidade superaba os temores: o capitán Acab estaba plantado no alcázar.
Non presentaba síntoma aparente de enfermidade corrente nin de convalecer de ningunha. Parecía un home ao que se acabase de retirar do suplicio da fogueira cando xa as lapas comezaban a prender nos seus membros, aínda que sen consumilos nin quitarlles a robusta firmeza. Toda a súa alta e ancha humanidade parecía feita de bronce macizo, fundido nun molde inalterable, como o Perseo de Cellini. De entre os seus cabelos grises asomaba unha cicatriz estreita como unha vara dun branco lívido que lle corría por un lado do rostro queimado e o pescozo, ata desaparecer entre a roupa. Semellaba a fenda perpendicular que deixa ás veces no alto tronco dunha gran árbore, levando a casca antes de afundirse no chan, pero deixándoa viva e vizosa, aínda que sinalada. Non sabería dicir se aquel sinal era de nacemento ou a cicatriz dalgunha ferida, pois, por algún acordo tácito, non se fixo en toda a travesía alusión ningunha a ela. Unha vez só afirmou Tashtego, o pai, indio ancián da Gay-Head, que formaba parte da tripulación, que ata despois dos corenta anos, non tiña Acab semellante sinal, e que non a recibira en ningunha liorta, senón loitando cos elementos do mar. (…)
O aspecto de Acab e aquel sinal lívido afectáronme tan profundamente que durante os primeiros instantes non me decatei de que parte do meu impoñente horror se debía a aquela bárbara pata branca en que se sostiña. Xa oíra eu que aquela perna de marfil improvisáraa en alta mar co óso brunido dunha mandíbula de cachalote.
Sorprendeume a singular postura que presentaba. A cada lado do alcázar do Pequod, e moi preto dos obenques de mesana, había tradeados na cuberta dous buracos dunha media polgada de profundidade.. Metía nun deles a pata de marfil e, agarrándose a un obenque, el capitán Acab sostíñase moi teso, mirando fixamente por enriba da proa oscilante do buque. Había na dirección fixa e imperturbable daquela mirada unha firmeza infinita, unha vontade resolta e inflexible. Non dicía palabra, nin os seus oficiais lle dicían nada, pero, nos seus pequenos xestos e expresións, denotaban estes a convicción inquieta, xa que non penosa, de atoparse baixo a mirada dun xefe preocupado. Non era só iso, senón que o enrabechado Acab alzábase ante eles cunha angustia, ao parecer eterna, no rostro; con toda a indicible e avasalladora maxestade dalgún tremendo infortunio."

luns, 2 de maio de 2011

Ilustración de Queequeg (Moby Dick)

Esta é a ilustración que fixo Manuel A. Marín de Queequeg, un dos arpoeiros do Pequod.

No libro este personaxe aparece descrito así: "¡Vaia unha cara! De cor escura, entre amarelada e púrpura, e toda chea de grandes cadrados mouros. (…) Quitou entón o chapeu, de castor novo, e por pouco escapáseme un berro de sorpresa. Non tiña pelo na cabeza… ningún, polo menos digno de mención… agás unha pequena guedella retorcida sobre a fronte. Aquela cabeza calva e purpúrea parecía unha caveira balorenta."




"Aínda que algunhas baleas se moveron violentamente, a totalidade do rabaño non avanzaba nin retrocedía, quedando agrupado no mesmo sitio. Como en tales casos sucede, as baleeiras separáronse no acto dirixíndose cada unha a algunha balea solitaria nas aforas do banco. Ao cabo de tres minutos xa saíra polo aire o arpón de Queequeg. O animal alcanzado salpicounos o rostro con cegadora escuma e, remolcándonos coa velocidade da luz, lanzouse cara ao centro do rabaño. Aínda que tal actitude por parte dunha balea ferida non é desacostumada, e case sempre se intúa, non por iso deixa de constituír unha das máis perigosas vicisitudes das pesquerías, pois a medida que o veloz monstro se introduce no frenético rabaño, desaparece a vida tranquila, para non existir senón angustias delirantes.
Mentres, cego e xordo, o cachalote lanzábase cara a adiante, como se quixese librarse a forza de velocidade da férrea samesuga que se lle pegara, e en tanto trazabamos nós un suco profundo e branco na auga, ameazados por todas partes polos frenéticos animais que corrían dun lado para outro ao noso redor, a nosa baleeira acurralada era como un buque circundado de icebergs nunha tempestade.
Sen amedrentarse o máis mínimo, Queequeg gobernaba o bote virilmente, ora apartándose dun monstro que nos pechaba o paso por diante, ora sorteando algún outro que nos ameazaba por arriba, coa súa enorme cola, en tanto que Starbuck se mantiña plantado a proa, lanza na man, aguilloando e apartando as baleas que podía alcanzar con lanzadas curtas, xa que non había tempo para dálas longas. Tampouco os nosos remeiros estaban totalmente ociosos, aínda que se prescindise da súa tarefa habitual. Corría ao seu cargo a parte dos berros. “¡Quítate do medio, comodoro!”, gritáballe un a un gran dromedario que xurdía de pronto na superficie, ameazando somerxernos. “¡A ver se baixas a cola, ti!”, bradáballe outro a un segundo animal que parecía abanicarse continuamente coa cola xunto á nosa borda."